Có lẽ với những người yêu thích chim kiểng, không ai không công nhận sự thông minh của những chú vẹt mang vẻ đẹp khoe mẽ từ màu sắc lông rực rỡ, đến kiểu cách của bộ lông mà thiên nhiên ưu đãi ban tặng. Người ta thường nói “khôn như vẹt” hay “ bắt chước như vẹt” – sự ví von thú vị này phần nào lột tả về sự thông minh của loài vẹt, một trong những loài chim kiểng khiến bao người thích thú thậm chí là mê say khám phá trong quá trình chăm sóc nuôi nấng chúng.
Đã từ rất lâu, khi phong trào nuôi chim kiểng trở nên phổ biến, vẹt là một trong số những loài chim kiểng đầu tiên mà bất cứ người thích chơi chim kiểng cũng muốn sở hữu ít nhất 1 con trong bộ sưu tập chim kiểng của mình. Ngày nay, việc sở hữu một chú vẹt thông minh đã không còn là một sở thích đơn thuần, mà người ta còn cất công tìm kiếm và huấn luyện để những chú vẹt thông minh được phát huy hết sở trường của mình.
Có rất nhiều loài vẹt khác nhau trong đó có những loài khá phổ biến nhưng cũng có những loài khá quý hiếm đã tuyệt chủng hoặc đang trên bờ tuyệt chủng. Dưới đây là một số loài vẹt mà có thể bạn đã từng có dịp nghe nói đến:
1. Vẹt conure
Được gọi là “chú hề của thế giới” những chú vẹt conure thường hay treo ngược người và hay lắc lư qua lại nhảy múa khiến bạn không khỏi bật cười. Được xếp vào nhóm vẹt đuôi dài, vẹt conure nhỏ và tập trung nhiều ở Tây bán cầu, gồm chiều chi trong đó có nhiều chi quý hiếm đặc biệt là chi conuropsis – vẹt đuôi dài Carolina hiện nay đạ tuyệt chủng.
2. Vẹt macaw
Là giống vẹt đuôi dài long-tailed, có nguồn gốc từ Nam Mỹ, Trung Mỹ và khu vực vùng biển Caribean. Ngoài đặc trưng đuôi dài, vẹt macaw còn mỏ lớn, vùng lông quanh mắt thường khoảng đầu ngón tay và có màu sáng. Vẹt macaw được cho là có đến 19 loài khác nhau trong đó có loài đã tuyệt chủng hoặc có loài đang ở nguy cơ bị tuyệt chủng.
3. Vẹt amazon
Thuộc chi Amazona tập trung nhiều ở khu vực Mexico và vùng biển Caribe, có kích thước trung bình, lông màu xanh lá cây và có thể bắt chước giọng nói của người, cũng như nhiều âm thanh khác. Vẹt amazon là một trong số các loài vẹt được nuôi nhiều nhất.
4. Vẹt cockatoo
Còn gọi vẹt mào, vẹt cockatoo được phân biệt dễ dàng với các loài vẹt khác bởi bộ lông. Với phần lông đỉnh đầu màu trắng, lông phần thân màu hồng, lông phần cánh và đuôi màu sám, mỏ ngắn, tiếng kêu to và trông khá trầm, vẹt cockatoo có nhiều ở Úc, Philippin và các đảo phía đông của Indonesia.
5. Vẹt African grey ( vẹt xám Châu Phi)
Bản thân cái tên đã nói lên phần nào đặc trưng của mình, vẹt xám Châu Phi có màu lông chủ yếu là xám, đuôi màu đỏ hoặc nâu sẫm, có nguồn gốc ở Châu Phi, đặc biệt phân bố nhiều ở Congo. Vẹt xám Châu Phi rất thông minh, bắt chước giọng người khá tốt và khá nhạy cảm với môi trường xung quanh.
6. Vẹt lovebird ( vẹt uyên ương)
Có lẽ do đặc tính khá tình cảm nên được đặt tên là vẹt uyên ương, đây là một trong những loài vẹt có kích cỡ nhỏ nhất, đuôi thẳng, mỏ sắc, màu sắc lông đa dạng nhưng chủ yếu là màu xanh lá cây.
7. Vẹt cockatiel
Vẹt cockateil là một trong những loài vẹt được nuôi phổ biến nhất từ trước cho tới nay. Vẹt cockatiel thường cỡ lớn, bộ lông chủ yếu màu xám và có quá trình thay lông khá phức tạp cho đến khi trưởng thành. Vẹt cockatiel có tuổi thọ khá cao, nếu môi trường sống tốt có thể thọ đến 25-32 năm.
8. Vẹt budgerigar
Còn có biệt danh vẹt Budgie, vẹt budgerigar phân bố nhiều ở Úc, có đuôi dài long-tailed, có lông màu xanh lá cây, điểm vàng và đen. Có kích cỡ nhỏ, dễ nuôi và khả năng bắt chước tiếng người khá tốt, vẹt budgerigar hiện xếp thứ 3 trên thới giới khi được chọn làm vật nuôi phổ biến chỉ sau chó và mèo.
9. Vẹt Eclectus
Vẹt Eclectus khá hiếm quý, gồm Eclectus roratus và Eclectus infectus – vẹt đại dương tuyệt chủng. Vẹt Eclectus roratus phân bố ở quần đảo Solomon, Sumba, New Guinea, quần đảo Maluku và đông bắc Úc, là loài dị hình lưỡng tính với đặc trưng của bộ lông màu xanh lá cây dành cho con đực và màu đỏ tím dành cho con cái. Vẹt đại dương được cho là đã tuyệt chủng từ 3000 năm trước nhưng cũng được cho là có thể có sống sót vì người ta đã tìm thấy các bản vẽ về loài vẹt này năm 1973 trong hành trình thám hiểm Thái Bình Dương của Alessandro Malaspina.
10. Vẹt caique
Có 2 loài chính là vẹt bụng trắng và vẹt đen đầu, thân nhỏ chắc, đuôi vuông phân bổ nhiều ở lưu vực sông Amazon, có tuổi thọ khá cao đến 40 năm. Đôi khi vẹt caique cũng được gọi là vẹt 7 màu hay vẹt nhảy múa vì chúng rất hay “nhảy múa” và bộ lông thì ngoài đặc trưng trắng ở bụng hay đen ở đầu còn có các màu khác trên lông phần thân như xanh lá cây, vàng, cam,…Vẹt caique cũng rất được ưa chuộng chọn làm vật nuôi vì chúng khá dễ thương, có thể nhảy múa theo đúng nhịp vỗ tay của bạn.
11. Vẹt parakeet
Vẹt parakeet nói chung dùng để chỉ các loài vẹt đuôi dài như vẹt budgerigar, grasskeet ( vẹt cỏ), rosellas, ringnecked, conure,…Đặc trưng dễ thấy nhất của chúng là đuôi dài, màu lông đa dạng tùy thuộc vào từng loài cụ thể và thường được chọn làm vật nuôi trong nhà vì rất thông minh.
12. Vẹt Pionus
Khác với vẹt parakeet, vẹt Pionus mập tròn, đuôi vuông vòng lông ở mắt có màu sắc đa dạng. Vẹt pionus không có dị hình lưỡng tính về màu sắc của lông, đặc điểm chung là lông khá mượt nhưng đa màu sắc, bề ngoài trông khá giống với vẹt amazon nhưng nhỏ hơn.
13. Vẹt Poicephalus
Với đuôi ngắn rộng, thân chắc, đầu và mỏ đều to, vẹt Piocephalus phân bố nhiều ở vùng tiểu Sahara Châu Phi, phía tây Senegal, đông Ethiopia và phía nam của Nam Phi. Vẹt Poicephalus cũng có dị hình lưỡng tính về màu sắc lông nhưng tương đối dễ nhận biết hơn so với một vài loài vẹt khác.
Với sự thông minh và khả năng bắt chước âm thanh giọng nói người, cùng bộ lông mượt mà đa dạng về màu sắc, rất dễ hiểu tại sap vẹt là loài chim kiểng được chọn làm vật nuôi trong nhà chỉ sau thú cưng chó và mèo. Với sự chăm chỉ huấn luyện của những người yêu thích chim kiểng, ngày nay cũng không hiếm gặp những chú vẹt tinh khôn cực đỉnh, được ghi nhận lại qua những thước phim cực kỳ thu hút người xem, thậm chí làm điên đảo những người có thú vui nuôi chim kiểng và họ phải tìm kiếm cho bằng được một chú vẹt như vậy bổ sung vào bộ sưu tập chim kiểng phong phú của mình.
